Shoot the Boer: Nefret içerikli müzik?

Nimi Hoffmann, “Shoot the Boer” [Boerleri Vurun] adlı apartheid karşıtı şarkının 2011 yılında bir Güney Afrika mahkemesi tarafından nefret söylemi iddiasıyla yasakladığını bildiriyor.

Örnek olay

2011 yılında Afrika Ulusal Kongresi (ANC) Gençlik Liginin yeni başkanı Julius Malema, iç savaş dönemine ait şarkılardan dubulaamabhunu (Boerleri vur) adlı şarkıyı Güney Afrika’daki kamuya açık etkinliklerde dört kez, Zimbabwe’de ise bir kez söyledi. Şarkının nakaratı dubulaamabhunuilk kez 1993 yılında Cape Town’da bir miting sırasında Peter Mokoba tarafından Güney Afrika Komünist Partisi lideri Chris Hani anısına söylenmişti. Hani bundan kısa süre önce aşırı sağcı beyazlar tarafından apartheid rejiminin sona erdirilmesi için yapılan görüşmeleri sabote etmek amacıyla katledilmişti.

Afrikaner lobi grubu Afriforum, ANC’nin Johannesburg’daki merkez bürosuna Malema’yı protesto eden bir dilekçe sundu. Dilekçeyle birlikte Güney Afrika’daki çiftliklere yapılan son saldırıların mağduru olan 1.600 ismin yer aldığı bir liste verdi. Gençlik Liginin yanıtı listeyi yırtıp atmak oldu. Afriforum bunun üzerine amabhunu kelimesinin Afrikaner ya da çiftçilere gönderme yaptığını ve şarkı sözlerinin bu gruba yönelik şiddeti teşvik ettiğini öne sürerek Julius Malema’yı nefret söylemi iddiasıyla mahkemeye verdi.

ANC Malema’yı savunarak, bu şarkının apartheid döneminde insanları harekete geçirmek için kullanılan şarkılardan biri olduğunu ve iç savaş döneminden kendilerine miras kaldığını savundu. Malema’nın avukatı da şarkı sözlerinin İngilizce çevirisine, sözlerin bağlamlarından çıkarıldığı ve amabhunu kelimesinin Afrikanerlere değil apartheid sistemine atıfta bulunduğu iddiasıyla itiraz etti.

Ancak, Güney Afrika Yüksek Mahkemesi hakimi Colin Lamont şarkının söylenmesinin Eşitlik Yasasındaki nefret söylemiyle ilgili maddeye aykırı olduğuna ve herkesin diğerlerini gözetme yükümlülüğünü ifade eden ubuntu etik ilkesini ihlal ettiğine karar verdi. Özel ve kamusal etkinliklerde şarkının kullanımı böylelikle yasaklamış oldu.

Yazarın fikri

Bana göre Lamont’un kararı, ifade özgürlüğü hakkını vahim bir şekilde ihlal ediyor. Anayasa uzmanı Pierre de Vos’un öne sürdüğü gibi, Lamont’un kararı yalnızca Julius Malema’nın belirli durumlarda şarkıyı söyleyerek nefret söylemi ürettiğine işaret etmiyor. Lamont bunun yanı sıra şarkıyı ve sözlerini her hal ve şartta yasaklamış oluyor. Bu karar örneğin ANC üyelerinin bir araya gelip eski zamanları anmaları halinde yasal yaptırımla karşı karşıya kalacakları anlamına geliyor.

 

İkinci olarak, Lamont dubulaamabhunu kelimesinin farklı kişilerce farklı algılandığını kabul etmesine rağmen bu benzeşmeyen anlamlar arasında bir uzlaşma yaratmaya çalışmak yerine etkilenen grubun yorumunun diğer alternatiflerin üzerinde olduğuna hükmetmiş oluyor. Bu bakış açısıyla düşündüğümüzde, de Vos’un işaret ettiği gibi, birinin inançlı Hıristiyanlari homoseksüellikle ilgili görüşleri nedeniyle yobaz olmakla itham etmesi halinde Hıristiyanlar bu ithamın kendilerine zarar verme niyeti taşıdığını iddia edebilir ve bu kişi nefret söylemi suçundan mahkum edilebilir.

 

Bunun yanı sıra, Lamont dubulaamabhunu şarkısını söyleyenlerin bu sözleri Afrikanerlerin öldürülmesi anlamında değil apartheid rejiminin ortadan kaldırılması anlamında kullandığını kabul ederek, şarkının birilerini öldürmeye değil sistematik adaletsizliği yok etmeye teşvik ettiğini kabul ediyor. Böylelikle, şarkının nefret söylemi ürettiği yorumu da temelsiz kalıyor.

 

Son olarak, kamuoyundaki tartışmaları sonlandırmak amacıyla ubuntu ilkesine başvurmak Güney Afrika içtihadının endişe verici bir alışkanlığı haline geldi. Umuntungumuntungabantu yahut “insan ancak başkalarını sevme ve gözetme ilişkisi içinde insandır” ilkesi, ifade özgürlüğünün toplumsal uyum adına kısıtlanması gerektiğini ima etmiyor. Bu görüşün daha detaylı bir şekilde ele alınması gerekiyor. Gerçekten de, bir ifadenin nefret söylemi oluşturup oluşturmadığına dair analizin yerleşimciler tarafından uygulanan dört yüzyıllık sistematik sömürü ve bunun hem beyazlarda hem de siyahlarda neden olduğu insanlıktan çıkarıcı etki bağlamında anlaşılması gerektiği öne sürülebilir. Bu bağlamda dubulaamabhunu bir nefret söylemi olmaktan çok, nefretin yarattığı uzun vadeli etkileri ve bunu ortadan kaldırmak için gösterilen çabaları yansıtıyor olabilir.

- Nimi Hoffmann

Devamı İçin:


Comments (0)

Buradaki otomatik çevirileri Google Translate (Google Çeviri) yapmaktadır. Bu çeviriler size katılımcının söyledikleri hakkında genel bir fikir verecektir. Fakat bu çevirilerin doğruluğuna güvenilemez. Lütfen çevirileri bu notu aklınızda tutarak okuyunuz.

  1. Your comment is awaiting moderation.

    I do not agree with the author that the judgment means “should ANC members gather at a party and reminisce about old times […], they would be in contempt of court”. We have to bear in mind that the song is being used by Julius Malema at political rallies to mobilise listeners, so the setting matters for understanding the judgment.

    Also, the words of what are being said are important to the case. The author draws an equivalence with calling Christians “bigots” but that is not the same as saying “shoot the Christians” as the latter would be a direct call to violence which has the potential to be misunderstood at a political rally, even if the speaker only intended listeners to shoot Christians in a philosophical manner…

    I am sure that if white politicians were singing “shoot the Bantus” at political rallies, the author would not be so dismissing of an ubuntu jurisprudence that calls for social solidarity.

İstediğin dilde bir yorum yaz

Öne çıkanlar

Öne çıkanları görmek için sola kaydır


Özgür İfade Platformu Oxford Üniversitesi, St. Antony's Koleji'ndeki Dahrendorf Programı'nın Özgürlük Çalışmaları için yürüttüğü bir araştırma projesidir. www.freespeechdebate.ox.ac.uk

Oxford Üniversitesi